De verduurzaming van de industrie gaat te langzaam. Dat blijkt uit een nieuw rapport van adviesbureau Rebel. De onderzoekers vinden dat de overheid beter moet sturen, zodat duurzame energie, vraag van bedrijven en het energienet beter op elkaar aansluiten.

De overgang naar schone energie in de industrie is belangrijk voor het halen van de klimaatdoelen. Maar veel bedrijven kunnen nog niet overstappen op elektriciteit of waterstof, omdat het stroomnet vol is of investeringen te onzeker zijn. Het onderzoek is uitgevoerd door Rebel, een onafhankelijk Nederlands adviesbureau. De opdracht kwam van Platform NPVI en de Tafel Energiesystemen, samenwerkingsverbanden van onder andere de industrie, netbeheerders, energiebedrijven en de overheid. Hun doel: sneller verduurzamen van de industrie door beter beleid en samenwerking.

Energie, vraag en infrastructuur moeten in balans zijn
Volgens Rebel is het huidige beleid te versnipperd. Regels, subsidies en prijzen sluiten niet goed op elkaar aan. Daardoor wachten bedrijven met investeren, terwijl netbeheerders juist wachten op diezelfde investeringen voordat ze het netwerk uitbreiden. Rebel noemt dit een “kip-en-ei-probleem”. Zonder duidelijke regie van de overheid blijven projecten vastlopen.

De onderzoekers adviseren om beleid voor duurzame energie, het elektriciteitsnet en de industrie beter op elkaar af te stemmen. Zo ontstaat een stabielere planning en kunnen bedrijven met meer zekerheid investeren in schone productie.

Verstandige combinatie van maatregelen
Het rapport stelt een mix van maatregelen voor. De overheid moet:

• Meer regie nemen over waar en wanneer nieuwe energie-infrastructuur wordt aangelegd.
• Duidelijke prijsprikkels invoeren: vervuiling duurder maken en verduurzaming juist aantrekkelijker.
• Subsidies en leningen inzetten om bedrijven die als eerste overstappen te helpen
• Heldere regels vastleggen, zoals een CO₂-norm voor elektriciteit, zodat bedrijven weten waar ze aan toe zijn.

“Alle knoppen moeten dezelfde kant op draaien,” zegt Rebel. “Dan kan de industrie sneller verduurzamen en blijft energie betaalbaar en betrouwbaar.”

Samenwerking per industriegebied
Om echt vaart te maken, moet er per energieclusters, zoals Rotterdam, Chemelot of het Noordzeekanaalgebied, een uitvoeringsprogramma komen. Daarin werken overheid, netbeheerders en bedrijven samen aan concrete plannen. Zo houdt de overheid regie, en weten bedrijven wanneer hun aansluiting op het netwerk gereed is.

• Lees het volledige rapport “Beleidsinstrumentarium duurzame energie industrie”