De komende weken publiceren alle politieke partijen hun conceptverkiezingsprogramma. De Nederlandse Vereniging Duurzame Energie (NVDE) zet alle relevante passages die raken aan de klimaat- en energietransitie op een rij. CDA heeft haar programma online gezet: ‘Bouwen op Vertrouwen‘, na die van de PVV, PvdD, VVD, SP, BBB en NSC.
Enkele opvallendheden (niet uitputtend):

Energieonafhankelijkheid

• We hebben te lang onze energievoorziening uitbesteed aan Rusland, onze cruciale productie aan China en onze veiligheid aan de Verenigde Staten.
• We brengen onze strategische afhankelijkheden van China in kaart en bouwen deze af.
• Het Nederlandse handelsbeleid moet open strategische autonomie, innovatie en verduurzaming aanjagen in samenwerking met Europa. Diversificatie van toeleveranciers van kritische grondstoffen, medicijnen en andere strategische goederen, is essentieel.

 Groene economie

• We ontwikkelen een lange termijnstrategie om groene industrie naar Nederland te halen en te behouden.
• Er komt een gezamenlijke strategische investeringsagenda, waarin heel gericht en in samenhang met bedrijven en kennisclusters aan missies en sleuteltechnologieën voor klimaatverandering en transitie wordt gewerkt

 Betaalbare energie

• Om te zorgen dat ook minder draagkrachtigen in ons land in een goed geïsoleerd huis kunnen wonen gaan we door met de verduurzamingsafspraken, zoals gemaakt in de nationale prestatieafspraken met woningcorporaties.
• Bij het maken van energiebeleid moet de impact van maatregelen op lagere inkomens daarom altijd worden meegenomen.

Klimaat- en energiedoelstellingen

• Wij blijven ons in Europees verband stevig inzetten voor het streven naar een verlaging van de uitstoot van broeikasgassen en klimaatneutraliteit in 2050.
• Europees ambitieus klimaatbeleid en groene industriepolitiek. Geen nationale doelen voor uitstoot van broeikasgassen in de niet-ETS-sectoren en een Europees doel voor uitstoot in alle ETS-sectoren.
• In principe geen Nederlandse kop op Europese regels.

 Energieopwekking

• Bij de energietransitie hebben we niet de luxe opties uit te sluiten. We investeren in een goede mix van kernenergie, windenergie, zonne-energie, waterstof, groen gas, duurzame biomassa, aardwarmte en schone brandstoffen.
• We dragen zorg voor voldoende CO₂-vrij regelbaar vermogen.
• We gaan door met de ontwikkeling van twee nieuwe kerncentrales.
• Groen gas is een duurzaam alternatief voor aardgas. We investeren in projecten van onder andere mestvergisters.
• Windmolens op zee worden natuurversterkend gebouwd met oog voor de visserij.
• Windmolens op land moeten zorgvuldig, met oog op het beperken van overlast voor omwonenden en met respect voor het landschap, worden ingepast.

Doorlooptijden energieprojecten

• Minder regels (scherpe reductie van zeker 20%), betere regelgeving (duidelijker, eenduidiger en doelgerichter) en efficiëntere verantwoording en rapportages.
• We vereenvoudigen en versnellen het vergunningsproces van elektriciteitsprojecten drastisch met onder andere versnelde beroepsprocedures en meer vergunningsvrije ruimte

Energiesysteem

• We pakken de netcongestie voortvarend aan.  We benutten de kansen voor flexibiliteit en energieopslag optimaal. We stimuleren flexibele contracten en energyhubs op bedrijventerreinen. En spreiden de rekening van investeringen in het elektriciteitsnet over generaties.

Industrie

• We vertalen de Clean Industrial Deal naar Nederland voor het ontwikkelen van schone technologieën, circulaire productie en de vermindering van CO₂-uitstoot.
• We schrappen de nationale CO₂-heffing.
• Tijdige realisatie van projecten op het gebied van Carbon Capture and Storage (CCS).
• We maken bindende en wederkerige maatwerkafspraken met de grootste vervuilende bedrijven om de bestaande industrie te verduurzamen en te bouwen aan een duurzame economie van de toekomst.
• We zijn voor Europese normen voor een percentage groene grondstoffen in producten, bijvoorbeeld groen staal in de productie van auto’s.

 Gebouwde omgeving

• Gemeenten maken verplicht een verduurzamingsplan per wijk.
• We blijven inzetten op het verduurzamen van woningen en het verbeteren van wooncomfort. Door zowel in te zetten op isoleren als op de overgang naar duurzame vormen van energie, bijvoorbeeld door waar mogelijk hybride warmtepompen de standaard te maken of in te zetten op warmtenetten.
• We vereenvoudigen subsidies en besluitvorming om bij VvE’s verduurzaming mogelijk te maken.
• We stimuleren energiebesparing via onder andere het Nationaal Isolatieprogramma, het warmtefonds en de ISDE.

Mobiliteit

• Op de grote assen van ons land – tussen economische kerngebieden, universiteitssteden, regio’s en havens – blijft investeren in een robuust spoornetwerk noodzakelijk.
• Openbaar vervoer moet betaalbaar en toegankelijk zijn. Reizen met de bus of trein mag niet duurder zijn dan noodzakelijk, en het systeem moet werken vóór mensen.
• We willen een tijd- en plaatsgebonden congestieheffing.
• We hervormen de motorrijtuigenbelasting, zodat deze beter aansluit bij de transitie naar elektrische auto’s.
• We stimuleren deelmobiliteit en flexvervoer als logisch verlengstuk van het OV.
• We zetten in op het voortzetten van een landelijk fietsplan.
• We stimuleren zero-emissie vrachtvervoer door het versnellen van laadinfrastructuur voor zware voertuigen via publieke-private samenwerking.
• Krimp of groei van de luchtvaart zijn geen doel op zich, maar een resultaat van de milieuruimte en gezondheidsruimte die beschikbaar is.

Landbouw/ stikstof

• We passen wetgeving aan zodat energieprojecten die uiteindelijk leiden tot minder stikstofuitstoot niet stil komen te liggen.
• We sturen op stikstofreductie voor de landbouwsector, en alle overige sectoren, in 2035. Dit kan door het instellen van een emissienorm per bedrijf.
• Een geborgde pakket maatregelen leidt tot het kunnen toepassen van een hogere rekenkundige ondergrens, gesteund door de wetenschap, zodat vergunningen kunnen worden verleend voor onder andere bouwprojecten, de aanpak van netcongestie en stikstof verlagende innovaties.