Een versnelde overstap op ledverlichting kan Nederland tot 2043 een besparing van ruim 3 miljard euro opleveren, zorgt voor minder druk op het elektriciteitsnet én maakt ons minder afhankelijk van aardgas. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van Berenschot, in opdracht van een brede coalitie van brancheorganisaties, waaronder Fedet, NLA, FME, Techniek Nederland en de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie (NVDE).
Als alle verlichting in Nederland al in 2030 is vervangen door led, wordt jaarlijks 3,8 TWh extra aan stroom bespaard – dat is ongeveer evenveel als de productie van kerncentrale Borsele. Het is een eenvoudige en doeltreffende maatregel, die direct bijdraagt aan lagere energiekosten, minder CO₂-uitstoot en meer ruimte op het overbelaste elektriciteitsnet.
Onbenut potentieel
Hoewel de overstap op LED in volle gang is, gaat het nog een stuk langzamer dan mogelijk is. Zonder versnelling worden veel conventionele lampen pas na 2030 vervangen. Daarmee laat Nederland miljarden euro’s aan energiebesparing liggen, en blijft het elektriciteitsnet onnodig zwaar belast – vooral tijdens piekuren in de winter.
“Onze vakmensen kunnen morgen beginnen,” zegt Erik van Engelen, algemeen directeur van Techniek Nederland. “Er zijn voldoende producten en oplossingen beschikbaar – het wachten is niet op techniek, maar op besluitvorming.”
“De technologie is er, de maakindustrie staat klaar,” vult Theo Henrar, voorzitter van FME, aan. “Het levert geld op én verlichting van het net. Wat ons betreft is dit een no-brainer.”
Ook brancheorganisatie Fedet dringt aan op snelle actie. “Elke dag uitstel kost energie, geld en capaciteit. De overstap naar ledverlichting kan vandaag beginnen,” zegt waarnemend voorzitter Taco Leeflang. “We hebben de producten, de kennis én de mensen. Laten we gewoon aan de slag gaan.”
Minder gas, meer zekerheid
De lagere elektriciteitsvraag door LED betekent dat er 240 miljoen kuub minder aardgas nodig is – evenveel als alle huishoudens in Amsterdam jaarlijks verbruiken. Dat draagt bij aan de energiezekerheid van Nederland en maakt ons minder afhankelijk van schommelende gasprijzen en geopolitieke risico’s.
“Sneller overstappen op zuinige verlichting is in al zijn eenvoud een krachtige maatregel,” zegt Olof van der Gaag, voorzitter van de NVDE. “Het verlaagt de energierekening, maakt ons minder afhankelijk van fossiele import en helpt direct bij het verminderen van de stroomspits op het net.”
Oproep aan demissionair kabinet
Hoewel minister Hermans een taakgroep heeft ingesteld, wordt pas eind 2025 een plan verwacht voor bredere invoering. Daar bovenop is het de vraag of de val van het kabinet voor verdere vertraging gaat zorgen. De coalitie van Fedet, NLA, FME, Techniek Nederland en NVDE roept op om niet te wachten. Berenschot heeft meerdere kansrijke maatregelen geïdentificeerd om de versnelling naar 100 procent ledverlichting in 2030 te realiseren. Geef bijvoorbeeld het goede voorbeeld en maak één gezamenlijke afspraak om uiterlijk in 2030 volledig over te stappen op ledverlichting. Bied ook actieve ondersteuning via gerichte ontzorging en collectieve uitvoering om drempels voor woningen en diensten te verlagen. De urgentie is duidelijk, de oplossingen zijn beschikbaar – het is nu aan de overheid om tempo te maken. Ook in deze demissionaire periode.
Over het onderzoek
Het onderzoek van Berenschot maakt inzichtelijk wat de maatschappelijke, economische en energetische baten zijn van een versnelde LED-uitrol, inclusief effecten op het net en op aardgasgebruik.